Nowa energia i mądrość zbiorowa Polaków | 20 lat Kongresu Obywatelskiego
Zapraszamy Państwa do „obywatelskiej burzy mózgów” o nowych fundamentach konkurencyjności Polski oraz zasadach harmonii i dynamiki rozwoju w nowej rzeczywistości!
Debata online: Nowe motory rozwoju Polski
Zapraszamy do komentowania i oglądania transmisji z najnowszej debaty online kwartalnika „Pomorski Thinkletter” w ramach XX Kongresu Obywatelskiego.
Energetyka, głupcze! – czyli dlaczego cena prądu zdecyduje o przyszłości Europy
W dekadę przebudowaliśmy system elektroenergetyczny – moc źródeł odnawialnych jest już większa niż węglowych, powstały dziesiątki tysięcy nowych linii przesyłowych i dystrybucyjnych, a polski rynek energii został w pełni zintegrowany z europejskim. Dotarliśmy do mety? Nie – za nami dopiero krótki odcinek transformacyjnego maratonu. Teraz zaczynają się zmiany, które zdecydują o tym, czy Polska i cała Unia Europejska pozostaną konkurencyjne na globalnym rynku. Jedno jest pewne – bez taniego prądu zostaniemy w tyle.
Nowa konkurencyjność Polski – projekt cywilizacyjny wobec „świata na nowo”
Świat wchodzi w epokę, w której przestają działać dotychczasowe reguły rozwoju. Globalizacja, która przez trzy dekady dawała Polsce impuls modernizacyjny, ustępuje miejsca rywalizacji bloków państw pomiędzy sobą, walce o technologie i bezpieczeństwo. W nowym porządku nie wystarczy już integracja i adaptacja cudzych rozwiązań. Potrzebna jest własna wizja, sprawczość i zdolność do kreacji. Nowa konkurencyjność Polski powinna opierać się na wiedzy, technologii, energii i kapitale ludzkim – ale także na kulturze zaufania i instytucjach, które potrafią uczyć się i działać strategicznie, ale i elastycznie. To nie tylko ekonomiczna zmiana kierunku, lecz nowy projekt cywilizacyjny: przejście od roli imitatora do roli współkreatora przyszłości.
„Kłopotliwa” transformacja energetyczna – jak znaleźć pragmatyczną drogę?
Globalne systemy energetyczne przechodzą transformację, która jest równie historyczna, co niejednolita. Odnawialne źródła energii biją rekordy rozwoju, ale ropa, węgiel i gaz pozostają głęboko ugruntowanymi elementami systemu. Być może naszą sytuację trafniej opisuje zatem pojęcie „dodawania energii” niż „transformacji energetycznej”? Droga do emisyjnej neutralności okazuje się znacznie bardziej złożona niż przewidywano — kształtowana jest przez rosnące koszty, kruche łańcuchy dostaw, napięcia geopolityczne oraz pogłębiającą się przepaść między Północą a Południem w zakresie dostępu do energii i rozwoju. Sprostanie tym wyzwaniom wymaga pragmatycznego, wielowymiarowego podejścia — takiego, które równoważy ambicje klimatyczne z realiami bezpieczeństwa, dostępności i wzrostu gospodarczego.
Transformacja energetyczna – wielkie wyzwanie, wielka szansa
Polska stoi dziś przed jednym z największych wyzwań współczesności – transformacją energetyczną, która zdecyduje o bezpieczeństwie państwa, konkurencyjności gospodarki i jakości życia obywateli. To nie tylko zmiana miksu energetycznego, lecz modernizacja o charakterze cywilizacyjnym. Naszym zadaniem jest wykorzystać tę szansę tak, aby Polska znalazła się w gronie największych beneficjentów tej przemiany. Jeśli się to uda, zapewnimy dobrobyt i bezpieczeństwo energetyczne kolejnym pokoleniom Polek i Polaków.
Transformacja energetyczna – jak nie podzielić Polski na wygranych i przegranych?
Transformacja energetyczna to nie tylko wyzwanie technologiczne i klimatyczne, lecz także test dojrzałości polskiej gospodarki, państwa i społeczeństwa. Od sposobu, w jaki dziś zdefiniujemy nasze cele, priorytety i mechanizmy wsparcia, zależy, czy nadchodzące zmiany staną się impulsem do modernizacji gospodarki w duchu solidarności, czy też podzielą Polskę na enklawy wygranych i przegranych. To moment, w którym potrzeba jednocześnie strategicznej wizji, konsekwentnej polityki gospodarczej i społecznej, a także odwagi, by inwestować w technologie przyszłości i redukcję ubóstwa energetycznego – zanim koszt zaniechania okaże się większy niż koszt działania.
ETS2 – Jak mądrze i pragmatycznie do niego podejść?
Wdrożenie ETS2 to jedno z największych wyzwań społeczno-gospodarczych nadchodzącej dekady. Nowy system handlu emisjami podniesie koszty energii w polskich domach i firmach, ale jednocześnie może stać się impulsem do modernizacji, przyspieszenia transformacji energetycznej i budowania odporności gospodarki. Od tego, jak go wprowadzimy, zależeć będzie nie tylko rachunek za paliwa, lecz także nasze perspektywy rozwojowe, długofalowe bezpieczeństwo i zaufanie społeczne. To swoisty „egzamin dojrzałości” dla naszego państwa.
Clean-tech – nowa szansa na ucieczkę Polski przed stagnacją
Clean tech staje się dziś jednym z najważniejszych pól globalnej rywalizacji gospodarczej. Kto zbuduje własny przemysł czystych technologii, ten zapewni sobie konkurencyjność, bezpieczeństwo energetyczne i trwały rozwój. Dla Polski to nie tylko konieczność wynikająca z transformacji klimatycznej, ale też szansa na zbudowanie nowego modelu gospodarki – opartego na innowacyjności, eksporcie i wysokiej wartości dodanej. Jest to szczególnie ważne dziś – w obliczu utraty dotychczasowych przewag.