Forum Strategiczne „Regiony – Nowe Otwarcie”

22 listopada, godz. 15:00 – 16:30 (NAGRANIE DOSTĘPNE ONLINE)

Polska to kraj policentryczny, w którym – co jest rzadkością na świecie – doszło do równomiernego rozmieszczenia miast różnej wielkości. Dzięki temu nasze państwo ma lepsze możliwości dla rozwoju i dostępności usług. Do pełnego wykorzystania tego potencjału konieczne wydaje się zacieśnienie współpracy na szczeblu samorząd regionalny – samorządy lokalne (miejskie). Dostęp do usług publicznych rozkłada się bowiem w Polsce w sposób hierarchiczny. Coraz większym problemem staje się również depopulacja i starzenie się społeczeństwa, szczególnie na obszarach peryferyjnych. Jak uporać się wspólnie z nowymi wyzwaniami? Jakie modele współpracy są najbardziej efektywne? W jaki sposób uzyskiwać efekt synergii i nie dublować form pomocy?

Moderacja i wprowadzenie: dr Adam Mikołajczyk, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

Uczestnicy debaty:

• Jacek Woźniak, doradca w Związku Miast Polskich,
• dr inż. Renata Calak, Dyrektor Departamentu Strategii, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej,
• Jakub Szlachetko, Przewodniczący Rady Instytutu Metropolitalnego, Uniwersytet Gdański,
• dr Maciej Zathey, Dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego, Przewodniczący Zespołu ds. jakości powietrza i efektywności energetycznej na Dolnym Śląsku. 

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie”

Partner Forum: Związek Województw RP

Partner XIX KO: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności

3 grudnia, godz. 15:00 – 16:30 (NAGRANIE DOSTĘPNE ONLINE)

Jeśli uznajemy, że w strategicznym interesie Polski jest rozwój wieloośrodkowy (policentryczny), a równocześnie chcemy zapewnić bardziej równomierny dostęp do usług publicznych (wysokiej jakości) oraz chcemy żyć w przyjaznym środowisku, to powinniśmy odejść od prostych inwestycji infrastrukturalnych i fragmentarycznego patrzenia na politykę transportową. Nie może ona również być zdominowana przez inwestycje drogowe – nasze podejście powinno być bardziej zintegrowane i wspierające multimodalność. Czy regiony mogą efektywnie wspierać zmianę modelu rozwoju Polski z podejścia proinfrastrukturalnego na prorozwojowe? Na jakich filarach należy oprzeć tę transformację? Jaka polityka regionów może efektywnie wzmacniać powiązania funkcjonalne i pomagać w zarządzaniu systemem? Dlaczego tak ważny jest zdrowy balans pomiędzy konkurencyjnością a spójnością? Czy politykę transportową da się w ogóle efektywnie realizować przy obecnym kształcie polityki przestrzennej?

Moderator: prof. Michał Wolański, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Uczestnicy debaty:

• dr Jakub Majewski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG),
• dr Elżbieta Kozubek, Dyrektor Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie,
• Paweł Obrzut, Zastępca Dyrektora Departamentu Infrastruktury Drogowej i Transportu, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego,
• Michał Tusk, Zastępca Dyrektora Departamentu ds. Rozwoju i Integracji Transportu, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie”

Partner Forum: Związek Województw RP

Partner XIX KO: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności

10 grudnia, godz. 15:00 – 16:30

Choć różnice w poziomie rozwoju (mierzonym np. PKB na mieszkańca) między państwami UE maleją, to rosnące dysproporcje ujawniają się między regionami, a także wewnątrz nich. Z jednej strony obserwujemy spektakularne doganianie „średniej UE” przez niektóre regiony (np. Dolnośląskie), a z drugiej – dostrzegamy obszary (np. we Włoszech), które z różnych względów wpadły w dryf (pułapkę rozwoju) lub wykazują się dużą wrażliwością (niską odpornością) na wstrząsy zewnętrzne (np. przyśpieszająca zmiana klimatu, deindustrializacja, niekontrolowane procesy migracyjne), lub też marginalizują się ze względu na niekorzystne położenie (np. przy granicach zewnętrznych UE). Pogłębiające się deficyty są wyraźnie dostrzegalne również w mniejszej (lokalnej, subregionalnej) skali.

Czy w tej sytuacji konieczna jest realizacja kluczowych (unijnych i krajowych) polityk publicznych z większą wrażliwością (rozdzielczością) terytorialną? Czy otwiera się przestrzeń do silniejszego włączenia interesariuszy rozwoju lokalnego i regionalnego – ich kompetencji, kreatywności, zdolności budowania partnerstw i mobilizacji społecznej, a także ich potencjału innowacyjnego – w stawianie czoła wyzwaniom (np. ubóstwo energetyczne, klęski żywiołowe, radykalizacja i niezadowolenie społeczne), które materializują się z różną intensywnością w konkretnych lokalizacjach? A może skuteczną receptą są zdecydowane działania rządów i Komisji Europejskiej, które – poprzez odgórne, szybkie decyzje, centralnie dystrybuowane środki oraz mądrze tworzone regulacje – zaktywizują wspólnoty lokalne i regionalne, wskazując im atrakcyjne i wiarygodne perspektywy bezpieczeństwa i rozwoju? Którego z tych modeli jesteśmy w UE i w Polsce bliżej? Jak to się może zmieniać? Dlaczego?

Moderator: dr Radomir Matczak, Członek Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Prezes Zarządu InnoBaltica Sp. z o.o.

Uczestnicy debaty:

• Krzysztof Hetman, Poseł do Parlamentu Europejskiego od 2014 r., Minister Rozwoju i Technologii w l. 2023-2024,
• Olgierd Geblewicz, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, Prezes Związku Województw RP,
• dr Jan Olbrycht, Poseł do Parlamentu Europejskiego w l. 2004-2024, Marszałek Województwa Śląskiego w l. 1998-2002.

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie” w ramach XIX Kongresu Obywatelskiego „Wieloośrodkowa Polska. Bezpieczeństwo – Współpraca – Rozwój”.

Partner Forum: Związek Województw RP

Partner XIX KO: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności

18 grudnia, godz. 10:00 – 12:00  (NAGRANIE DOSTĘPNE ONLINE)

Nowe uwarunkowania i wyzwania gospodarczo-rozwojowe stawiają Polskę przed wyzwaniem kolejnej wielkiej transformacji. Jakiego układu decyzyjnego, jakich mechanizmów i narzędzi potrzebujemy, aby efektywnie zarządzać tym procesem? Jaka powinna być w tym zakresie rola regionów? Jak decyzyjnie i kompetencyjnie „dozbroić” regiony, by mogły one dobrze stymulować i koordynować (uspójniać) transformację gospodarczą? Na ile regionalne perspektywy i podejścia różnią się? Co mogą zrobić regiony w obecnych warunkach, a co wymaga zmiany? Jak efektywnie wspierać przedsiębiorstwa w zielonej i cyfrowej transformacji oraz zwiększyć ich odporność na ciągłe zmiany? Jak w nowych warunkach zapewnić konkurencyjność regionalnej gospodarki i atrakcyjność inwestycyjną regionu? 

Moderacja i wprowadzenie: Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

Uczestnicy debaty:

• Luk Palmen, Prezes Zarządu InnoCo, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego,
• Jerzy Kopeć, Zastępca Dyrektora Departamentu Nadzoru Właścicielskiego i Gospodarki, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego,
• Aleksandra Szwed, Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego,
• dr Paweł Wais, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie” w ramach XIX Kongresu Obywatelskiego „Wieloośrodkowa Polska. Bezpieczeństwo – Współpraca – Rozwój”.

Partner Forum: Związek Województw RP

Partner XIX KO: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności

19 grudnia, godz. 11:30 – 13:15 (NAGRANIE DOSTĘPNE ONLINE)

Unijny, ale i ogólnoświatowy kurs na dekarbonizację i neutralność klimatyczną wymusza wielką strukturalną transformację energetyki. Następuje powszechna rezygnacja z produkcji energii opartej na paliwach kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Przekształceniu ulega też filozofia działania całego systemu – ze względnie sterowalnego i zcentralizowanego wytwórstwa oraz zmiennej (choć w miarę przewidywalnej) konsumpcji przechodzimy do niezwykle arytmicznej, zdecentralizowanej, pogodozależnej i rozproszonej przestrzennie produkcji, a także znacznie bardziej rozchwianej konsumpcji. Wobec elektryfikacji wielu dziedzin gospodarki wyzwania w tym zakresie będą dla życia społeczno-gospodarczego coraz istotniejsze, zwłaszcza gdy chodzi o dostęp do „zielonej energii”. Co to oznacza dla rozwoju przestrzennego Polski? Jakich zmian powinniśmy spodziewać się w nadchodzących latach? Czy w ujęciu przestrzenno-regionalnym zmieni się krajobraz polskiej energetyki? Jaka jest rola regionów we wsparciu i koordynacji transformacji energetycznej na poziomie lokalnym, subregionalnym i regionalnym? Jak efektywnie dokonać transformacji regionów węglowych? Co jest, a co powinno być w gestii samorządowych województw?

Moderacja i wprowadzenie: Maciej Sytek, Prezes Zarządu Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie, Pełnomocnik Zarządu Województwa Wielkopolskiego ds. restrukturyzacji Wielkopolski Wschodniej

Uczestnicy debaty:

• dr Maciej Zathey, Dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego, Przewodniczący Zespołu ds. jakości powietrza i efektywności energetycznej na Dolnym Śląsku,
• Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego,
• Małgorzata Staś, Dyrektor ds. Transformacji Regionu, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego,
• Zdzisław Czucha, radny powiatu kościerskiego, w l. 2010-2014 burmistrz Kościerzyny, w l. 2007-2010, poseł na Sejm VI kadencji.

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie” w ramach XIX Kongresu Obywatelskiego „Wieloośrodkowa Polska. Bezpieczeństwo – Współpraca – Rozwój”.

Partner Forum: Związek Województw RP

Partner XIX KO: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności

17 stycznia, godz. 15:30– 17:00 (TRANSMISJA)

Jakie wyzwania rozwojowe stoją przed polskimi regionami, całą Polską i Europą? Jak wykorzystać obecne możliwości a w jakie nowe uprawnienia i kompetencje należałoby jeszcze regiony „dozbroić”? Co powinno się zmienić w relacji regiony samorządowe – samorządy lokalne i w stosunkach pomiędzy samorządowymi regionami a lokalnymi i subregionalnymi podmiotami życia społeczno-gospodarczego? Jaka relacja rząd-samorząd regionalny? Czy regiony powinny odgrywać większą rolę w zakresie zarządzania rozwojem? Jak dzięki regionom można przyspieszyć transformację (energetyka, polityka przestrzenna, transport etc.), a równocześnie lepiej odpowiadać na nowe wyzwania (np. demografia, bezpieczeństwo)?

Uczestnicy:

• Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego,
• dr Maciej Zathey, Dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego, Przewodniczący Zespołu ds. jakości powietrza i efektywności energetycznej na Dolnym Śląsku,
• dr Adam Mikołajczyk, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego,
• dr Paweł Wais, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego,
• prof. Michał Wolański, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego (moderator).

Debata zorganizowana w ramach Forum Strategicznego „Regiony – nowe otwarcie” w ramach XIX Kongresu Obywatelskiego „Wieloośrodkowa Polska. Bezpieczeństwo – Współpraca – Rozwój”.

Partner Forum: Związek Województw RP