Pomorski Thinkletter

Jaka strategia geopolityczna dla Polski?

Wyboista historia naszego kraju przez wieki uniemożliwiała sformułowanie polskiej geostrategii. Szansa na jej stworzenie pojawiła się dopiero po 1989 r. Jednak zarówno położenie geopolityczne Polski jako kraju brzegowego, jak i spore problemy z myśleniem i działaniem w kategoriach strategicznych nie ułatwiają tego zadania. Jak powinna wyglądać strategia geopolityczna dopasowana do specyficznych uwarunkowań naszego państwa? Jakie imperatywy geopolityczne zasługują na szczególną uwagę? Jakie zmiany w polityce wewnętrznej i zagranicznej należy wprowadzić?

Konkurencyjność i stabilny rozwój Polski – jak je wzmocnić?

Polska, podobnie jak cała Europa, mierzy się z szeregiem wyzwań związanych z gospodarczo-politycznymi trendami globalnymi. Do najważniejszych z nich należy budowanie odporności klimatycznej oraz związany z nią rozwój technologii produkcji i magazynowania czystej energii. Kolejnym obszarem wpływającym na sytuację Polski jest rosnąca rywalizacja między mocarstwami militarnymi, będąca katalizatorem coraz bardziej zaciętej konkurencji gospodarczej. Dodatkowymi problemami dla stabilności rozwoju są: zapaść demograficzna i wzmożone ruchy migracyjne. Jak odpowiedzieć na te wyzwania? W co zainwestować? Jakie zadania ma do spełnienia Bank Gospodarstwa Krajowego?

Globalna gospodarka – w poszukiwaniu nowej równowagi

Dogmat gospodarczy opierający się na globalnym wolnym rynku, który nie gwarantował równych warunków dla wszystkich graczy, runął wraz z nadejściem szoków ostatnich lat, z pandemią na czele. Wówczas to, chcąc ochronić firmy przed upadkiem, wiele państw zdecydowało się na masową pomoc publiczną. Uznano, że taka ingerencja w mechanizm rynkowy będzie mniejszym złem niż pozostawienie przedsiębiorców na pastwę losu. Czy subsydia pozostaną na stałe, czy wyklaruje się jeszcze inny model?

Jak skutecznie zdekarbonizować polską gospodarkę, nie tracąc konkurencyjności?

Pomimo szoków ostatnich lat, dekarbonizacja pozostaje priorytetem polityki Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, że będą musiały się jej poddać praktycznie wszystkie obszary gospodarki. Czy jesteśmy na to gotowi? W których sektorach czekają nas największe zmiany? Czy istnieje możliwość, by przejść przez ten proces bez uszczerbku na konkurencyjności oraz przy szerokim poparciu społecznym?

Jaka polityka migracyjna dla Polski?

Transformacja Polski z kraju emigracyjnego na imigracyjny rodzi nowe wyzwania: od integracji przyjezdnych, po tworzenie spójnej polityki migracyjnej. Aby uniknąć błędów innych krajów, potrzebujemy przemyślanej strategii, która odpowie na potrzeby zarówno migrantów, jak i polskiego społeczeństwa. Jedno jest pewne – nie traktujmy migracji wyłącznie jako sposobu na uzupełnienie niedoborów rynku pracy, lecz jako złożony proces wpływający na społeczeństwo, gospodarkę i kulturę oraz kształtujący otaczającą nas rzeczywistość na lata.

Przyszłość UE – ważny globalny gracz czy „muzeum” dawnej świetności?

Europa stoi dziś przed dylematem: w nadchodzących latach może stać się albo „muzeum”, przyciągającym turystów zabytkami, albo silnym gospodarczo globalnym graczem. Wojna w Ukrainie oraz narastająca rywalizacja na linii USA-Chiny wywołały pilną potrzebę redefinicji roli Unii Europejskiej. Obok wspólnego rynku i Zielonego Ładu pojawia się nowy priorytet – bezpieczeństwo. Czy Bruksela zdoła zintegrować państwa członkowskie w jednym, gospodarczym i geopolitycznym froncie, stawiając czoła wyzwaniom niestabilnego świata? Jaka może być w tym procesie rola Polski?

Jak żyć lepiej i pracować mądrzej, zapewniając Polsce bezpieczeństwo i antykruchość?

Każde rozwiązanie, nawet to najlepsze, ma swój określony termin przydatności. Szczególnie w naszych czasach, które charakteryzują się bardzo dużą zmiennością uwarunkowań. Utrzymanie się w długim okresie na ścieżce rozwoju wymaga zatem dodatkowej umiejętności: sprawnego dostosowywania rozwiązań instytucjonalnych – porzucania starych i aplikowania nowych. Jak Polska odnajdzie się w nadchodzącym nowym systemie, którego jedyną stałą będzie zmienność? Jakie wartości powinny być najistotniejsze? Jaką strategię społeczno-gospodarczą przyjąć? Czy uda nam się zbudować antykruchość?

Jakiej polityki przemysłowej potrzebuje Polska?

Polityka przemysłowa przeżywa obecnie rozkwit. Państwa na całym świecie nie tylko sięgają po repertuar jej narzędzi, ale też rozwijają go i dostosowują do współczesnych wyzwań. Polityka przemysłowa wspiera konkurencyjność, ale pomaga także w transformacji energetycznej i cyfrowej oraz wzmacnia bezpieczeństwo militarne i ekonomiczne. Niewątpliwie czeka nas epoka zderzenia nowoczesnych polityk przemysłowych na skalę globalną. Jaka jest ich specyfika? Gdzie są ich słabe strony i zagrożenia, a gdzie szanse? Dlaczego Polska również potrzebuje polityki przemysłowej? Jakie powinny być jej cele? W jaki sposób ją wdrażać?

Polska innowacyjność – w czym tkwi sedno problemu?

Przyczyn relatywnie niskiej innowacyjności polskich przedsiębiorstw jest wiele. Jednak do najbardziej aktualnych należą: marazm systemowy, tendencja do rozdrabniania projektów oraz niedostatek kapitału prywatnego, który można inwestować w długoterminowe przedsięwzięcia. Na czym konkretnie polegają słabości polskiej innowacyjności? Z czego one wynikają? Jak je przezwyciężyć?

Na górę
Close