Pomorski Thinkletter

Dolina Lotnicza to podkarpacki ekosystem innowacji, który został zbudowany w ciągu ostatnich dwóch dekad. Dziś stanowi jedno ze światowych centrów doskonałości przemysłu lotniczego. To jednak nie zaspokaja ambicji lokalnych przemysłowców, którym nie wystarcza rola najbardziej nawet nowoczesnych producentów urządzeń. Chcą oni piąć się w górę łańcucha wartości, ewoluując w kierunku bardziej zaawansowanych poziomów aktywności, takich jak projektowanie, B+R czy integracja kompletnych produktów. Jak tego jednak dokonać? Jakie bariery muszą pokonać?

Samorząd regionalny nie jest od tego, by podejmować decyzje za przedsiębiorców czy wyręczać ich w zakresie działań inwestycyjnych. Gdy miejscowe firmy są aktywne i chętne do współpracy, a klimat do działania w regionie jest pozytywny, lokalny ekosystem innowacji sam z siebie funkcjonuje dobrze. W takich warunkach rolą samorządu jest tylko i wyłącznie podtrzymywanie tego, co jest oraz stwarzanie warunków do np. łatwiejszej i szybszej komunikacji.

Regionalne ekosystemy innowacji mogą się wiązać z bardzo dużymi korzyściami z perspektywy tak samego regionu, jak również miejscowych firm oraz społeczności. Czy nie funkcjonują one dziś jednak w Polsce bardziej „na papierze” niż w rzeczywistości? Co zrobić, aby zmienić ten stan rzeczy? Które aspekty wymagają dziś w największym stopniu poprawy?

Polskie firmy przemysłowe są dziś na całym świecie kojarzone jako solidni podwykonawcy. W ostatnim czasie duża część z nich – by móc skutecznie konkurować z azjatyckimi fabrykami – wyspecjalizowała się w bardziej zaawansowanym podwykonawstwie krótkoseryjnym. Szczególnie w realiach szybko rosnących płac jest to dobra droga do utrzymania się na powierzchni, jednak myśląc długofalowo potrzebują one awansować do bardziej marżowych ogniw łańcucha wartości. Jak tego jednak dokonać? Czy najlepszą drogą dla polskich przedsiębiorstw jest stopniowa ewolucja, czy może rewolucja? Czego nam dziś w największym stopniu brakuje? W jaki sposób na kondycję naszego przemysłu wpływa obecna sytuacja geopolityczna?

Oferta wielkich banków komercyjnych dla przedsiębiorstw jest zazwyczaj dość sztywna i nieuwzględniająca ich indywidualnych specyfik i potrzeb. W efekcie, wiele firm – tych, które działają niestandardowo, bądź też nie mają odpowiedniej historii kredytowej – ma problem z dostępem do finansowania. Dlatego tak ważna jest budowa siły kapitałowej regionu – własnej zdolności do podejmowania autonomicznych decyzji odnośnie tego, na co przeznaczać środki. Bardzo ważnym jej ogniwem na Pomorzu jest Pomorski Fundusz Rozwoju.

Rozdrobnienie uczelni wyższych i ich podział na uniwersytety klasyczne, politechniki, uniwersytety medyczne itd. jest jednym z mankamentów blokujących ich potencjał w zakresie prowadzenia przełomowych badań naukowych, których wyniki będą rozpoznawalne na świecie czy przyciągania studentów i doktorantów o najwyższych aspiracjach. Naprzeciw temu wyzwaniu wyszła reforma szkolnictwa wyższego i nauki z 2018 r., umożliwiająca zawiązywanie związków oraz federacji uczelni wyższych. Taki właśnie związek został zainicjowany w ubiegłym roku w Gdańsku, zrzeszając miejscową politechnikę, uniwersytet oraz uczelnię medyczną. Jakie stwarza on szanse dla naszego regionu? Dlaczego potrzebujemy w Polsce federacji uczelni? Jakie elementy są kluczowe do ich budowy?

Kluczowym czynnikiem, mającym wpływ na efektywne działanie inteligentnych specjalizacji jest budowanie kultury otwartości, współpracy i partnerstwa. W takiej atmosferze innowacyjne pomysły nie tylko powstają, ale mają też duże szanse na swoją skuteczną realizację.

Pomorski Klaster ICT Interizon ma na celu animowanie rozwoju tego sektora w regionie. Firmy w nim uczestniczące oczekują od niego przede wszystkim budowania sieci współpracy – tak na poziomie wewnątrzregionalnym, jak również międzynarodowym. Dlaczego lokalne przedsiębiorstwa potrzebują wsparcia w sieciowaniu? W jaki sposób klaster może pomóc im w nawiązywaniu międzynarodowej współpracy?