Teksty Pomorskiego Thinklettera

W ostatnim czasie sytuacja w globalnych łańcuchach wartości (GVC) zaczęła się zmieniać na niekorzyść gospodarki UE. Polska powinna zatem zweryfikować swoją pozycję w nowym rozdaniu, stawiając na specjalizację oraz wykorzystanie lokalnych warunków i przewag. Budowana strategia nie może jednak abstrahować od uwarunkowań geopolitycznych i zmian technologicznych. Jaką rolę w GVC pełni rywalizacja między Stanami Zjednoczonymi a Chinami? W jaki sposób prowadzić mądrą politykę przemysłową? Na czym miałoby polegać nowe podejście do pozycji Polski w globalnych łańcuchach wartości?

Globalny trend fragmentacji łańcuchów wartości pozwolił krajom dotychczas rozwijającym się – w tym Polsce – dokonać skoku rozwojowego i znacznie zmniejszyć dystans wobec bogatszych państw. Teraz przyszedł czas na atak szczytowy, a więc znalezienie się w top 20 gospodarek świata. Jest to nie lada wyzwanie, bowiem przyciąganie i tworzenie istotnych funkcji ekonomicznych to proces złożony i mało intuicyjny, uzależniony od postępu technologicznego. Jaka forma pobudzania wzrostu zaawansowania naszej gospodarki wydaje się najbardziej obiecująca?

Dotychczasowe zasady europejskiej wymiany handlowej ze światowymi mocarstwami wymagają przewartościowania. Utrata konkurencyjności i rynków, a w konsekwencji istotnej pozycji na globalnej scenie gospodarczej, zmusza Unię Europejską do zmiany reguł gry. Jeśli tego nie zrobi, zostanie przemysłowo i ekonomicznie zwasalizowana. Jak przywrócić konkurencyjność gospodarki europejskiej? Na co powinna postawić Europa, w tym również Polska – konsolidację czy relacje bilateralne? A może jedno i drugie? Jaka strategia gospodarcza Polski w świetle nowej geografii rynków będzie najwłaściwsza?

W obliczu zaburzenia zasad sprawiedliwej konkurencji potrzebujemy modyfikacji naszego podejścia do mechanizmów rynkowych. Obecnie coraz większą rolę odgrywa i będzie odgrywać umiejętność korzystania ze wsparcia w formie zwrotnej. Czy publiczne instrumenty rozwojowe ochronią polskie firmy przed zagraniczną konkurencją dotowaną subsydiami swoich krajów? Na jakie wsparcie ze strony Pomorskiego Funduszu Rozwoju mogą liczyć pomorscy przedsiębiorcy? Czy są oni gotowi na zmianę logiki wsparcia z dotacji na pożyczki? A co z samorządami – czy dostosują się do nowej rzeczywistości, w której instrumentów bezzwrotnych będzie coraz mniej?