Nowe szanse dla Pomorza z perspektywy biznesu
Pandemia, wojna, kryzys energetyczny – zjawiska te prowadziły do zachwiania, a często i zerwania dotychczasowych łańcuchów dostaw. Konieczne stało się poszukiwanie nowych dostawców towarów i usług, a także dokonanie takiej zmiany w systemie logistyki, która uwzględniałaby potrzebę omijania nowych „punktów zapalnych”. To wielka szansa dla regionów, w tym przede wszystkim Pomorza. Jak ta sytuacja wpływa na sektor usług biznesowych?
Najpierw pandemia, później wojna oraz kryzys energetyczny – wszystko to wzmacnia trend odwracania się od globalizacji i myślenia o różnorodnych procesach (produkcji, dostaw, świadczenia usług itp.) w sposób bardziej regionalny. Wykorzystując rentę zapóźnienia, Polska uzyskuje dziejową szansę na przezwyciężenie dotychczasowego statusu państwa peryferyjnego. Pomorze staje się przy tym kluczowym regionem w procesie zmiany.
Każda ze wspomnianych okoliczności prowadziła do zachwiania, a często i zerwania dotychczasowych globalnych łańcuchów dostaw. Z perspektywy przedsiębiorstw i ciągłości ich działania, konieczne stało się poszukiwanie nowych dostawców towarów i usług, a także dokonanie takiej zmiany w systemie logistyki, która uwzględniałaby potrzebę omijania nowych „punktów zapalnych” (nie tylko wojna na Ukrainie, ale też np. zablokowane w wyniku kolejnego lockdownu chińskie porty).
Dla biznesu europejskiego Polska, jako alternatywa dla dotychczasowych partnerów, przedstawia dodatkowe walory takie jak: uczestnictwo we wspólnym rynku europejskim, wykwalifikowana kadra posługująca się językami obcymi czy potencjalny impuls demograficzny wywołany wojną (napływ uchodźców chętnych do podjęcia pracy)1.
Wykorzystując rentę zapóźnienia, Polska uzyskuje dziejową szansę na przezwyciężenie dotychczasowego statusu państwa peryferyjnego. Pomorze staje się przy tym kluczowym regionem w procesie zmiany.
Pierwszym i oczywistym wyróżnikiem Pomorza na mapie Polski i Europy jest położenie geograficzne. Stale rosnący Port Gdańsk, będący obecnie największym portem kontenerowym na Bałtyku, stanowi ważny węzeł transportowy, będąc także alternatywą dla portów zachodnioeuropejskich. Co istotne, szczególnie szybko rośnie wartość przeładunku paliw płynnych (dynamika wzrostu 37,9% rok do roku, wraz z rekordowym wolumenem blisko 17 mln ton w 2021 roku), których udział w ogólnym wolumenie importu europejskiego pozostaje największy. Zarówno sankcje nałożone na Rosję, jak i kryzys energetyczny, będą premiowały porty mogące przyjmować paliwa drogą morską.
Kluczowa staje się zatem pomorska infrastruktura. Rozwój portu był możliwy po wybudowaniu sieci drogowej i zmodernizowaniu kolejowych tras północ‑południe – kontynuacja inwestycji w tym zakresie powinna być najwyższym priorytetem. W najbliższych latach podobnym impulsem może być budowa Via Carpatia, o ile zostanie powiązana z siecią dróg wysokiej jakości prowadzących do Trójmiasta.
Podobna infrastruktura, umożliwiająca prowadzenie niezakłóconych dostaw produkowanych towarów, jest kluczowa dla innych branż szczególnie silnych w województwie – sektorze morskim, elektronicznym i motoryzacyjnym. Często niedoceniane jest znaczenie infrastruktury dla branży usług biznesowych oraz IT. Tymczasem branże te mogły zacząć się dynamicznie rozwijać w Trójmieście dopiero po wybudowaniu biurowców klasy A, takich jak Olivia Centre, wyznaczając światowy standard pracy biurowej na rynku lokalnym i stanowiąc porównywalną (co do jakości) ofertę dla firm z branży. Posiadając jeszcze rezerwę na rozwój w kolejnych latach, Olivia już teraz jest największym centrum biznesowym w Polsce, gwarantując możliwość przyciągania inwestorów zagranicznych i polskich do Gdańska.
Przywoływane na początku zmiany w gospodarce światowej powodują, że jakość pracy świadczonej w nowoczesnych biurowcach wzrasta. Już dzisiaj business services sector, stanowiący dużą część inwestycji usługowych, dalece odbiega od stereotypowego postrzegania tego typu pracy, jako „przepisywania faktur”. Najprostsze procesy administracyjne zostały już dawno zautomatyzowane i w coraz większym stopniu wykorzystują sztuczną inteligencję.
Wysoce wykwalifikowana kadra branży IT oraz bliska współpraca z pomorskimi uczelniami sprawia, że według szacunków Invest in Pomerania, już teraz centra IT i B+R stanowią w Trójmieście ponad połowę firm z sektora nowoczesnych usług dla biznesu. Będą na tym korzystały sektory biotechnologii oraz offshore, a planowane połączenie największych gdańskich uczelni zrzeszonych obecnie pod szyldem Związku Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita, będzie stanowiło kolejny mocny impuls dla rozwoju regionu.
Zmiany w gospodarce światowej powodują, że jakość pracy świadczonej w nowoczesnych biurowcach wzrasta. Już dzisiaj business services sector, stanowiący dużą część inwestycji usługowych, dalece odbiega od stereotypowego postrzegania tego typu pracy, jako „przepisywania faktur”.
Wszystkie wyżej wymienione trendy są widoczne z perspektywy oliwskiego centrum biznesowego. Tylko ostatnie miesiące niosą tego przykłady. Przede wszystkim, jak podała firma doradcza Savills, połowa roku przyniosła przekroczenie 1 miliona metrów kwadratowych nowoczesnej powierzchni biurowej. Wynika to z dużego popytu i lokalizowania swoich oddziałów i central w Trójmieście. Z perspektywy całego rynku oznacza to, że Trójmiasto staje się widoczną i silną marką wśród wąskiej grupy miast regionalnych, posiadających tej miary zasoby powierzchni – Krakowa i Wrocławia.
Wymieniając jedynie kilka przykładów nowych inwestycji tylko z 2022 roku:
- Capgemini – światowy lider w dziedzinie doradztwa w zakresie transformacji i zarządzania biznesem o budżecie grupy w wysokości 18 miliardów euro. W Gdańsku będzie obsługiwać firmę Kuehne+Nagel, lidera w sektorze frachtu morskiego, lotniczego, przewozów lądowych, a także logistyki kontraktowej, a docelowo nawet 1000 pracowników będzie świadczyło usługi z zakresu zadań operacyjnych oraz systemów do agregacji i analizy danych.
- Graphcore – jedna z najbardziej innowacyjnych firm na świecie, opracowuje systemy obliczeniowe na potrzeby sztucznej inteligencji, które wspierane są przez światowych liderów technologicznych. Firma zaprojektowała procesor o nazwie IPU (Intelligence Processing Unit), którego architektura pozwala badaczom stosować nowe metody i algorytmy z dziedziny uczenia maszynowego, niedostępne przy użyciu dotychczasowych technologii. Centrum badawczo‑rozwojowe Graphcore bezpośrednio współpracuje z jednostkami badawczo‑rozwojowymi, uniwersytetami i firmami na całym świecie.
- Nike – pierwsze w Polsce i trzecie w Europie centrum technologiczne odzieżowego giganta będzie realizować projekty w obszarach związanych ze strumieniowym przesyłaniem danych, ich przetwarzaniem i analizą oraz innowacji technologicznych, które w przyszłości amerykańska firma będzie wdrażać w sklepach stacjonarnych.
- Polish Agro – spółka koncentruje się na handlu nawozami, środkami ochrony roślin oraz nasionami, należy do jednej z największych grup kapitałowych na europejskim rynku rolnym (DAVA Agravis International A/S), w której skład wchodzą firmy należące do liderów rynku rolnego w swoich krajach i działają głównie w regionie basenu Morza Bałtyckiego.
Nawet tak pobieżny przegląd daje obraz zmieniającego się rynku – szerokie spektrum branż, ambitne plany rozwojowe i idące za tym inwestycje, czyniące z Olivii hub usług inteligentnych specjalizacji Pomorza. Jednak firmy, które w ostatnim czasie otworzyły swoje biura – w samej tylko Olivia Centre – to nie tylko liderzy w swoich branżach, ale także pracodawcy oferujący mieszkańcom Pomorza wysokiej klasy miejsca pracy. Infrastruktura jest bowiem jedynie drogą dla zapewnienia prawdziwej szansy rozwojowej, którą jest wysoce wykwalifikowana, dobrze wynagradzana, osadzona w lokalności, ale posiadająca globalne aspiracje społeczność, którą wspólnie i odpowiedzialnie tworzymy.
1 Ten ostatni czynnik, w przypadku popełnienia błędów w zakresie zarządzania kryzysem uchodźczym, może być jednak równocześnie postrzegany przez inwestorów w kategoriach ryzyka.
Artykuł ukazał się w Pomorskim Thinkletterze nr 2/2022. Cały numer w postaci pliku pdf można pobrać tutaj.
Wydawca
Partnerzy
Partnerzy numeru